Trascripción do artigo que foi publicado no número 22 de Revísta "Ferrol Análise", editada polo Club de Prensa de Ferrol

Localización dunha Planta de Gas
dentro da Ría de Ferrol

Miguel Fernández e Fernández, Almirante na Reserva

[Trascripción do artigo que foi publicado no número 22 de Revísta "Ferrol Análise", editada polo Club de Prensa de Ferrol. No ano 1999 Miguel Fernández e Fernández era o Xefe do Arsenal Naval Naval Militar de Ferrol, cando o 26/8/1999, polo entón Almirante da Zona Marítima do Cantábrico, foi subscrito un informe contrario á localización dunha Planta de Gas dentro da Ría, ao que se fai alusión neste artigo.]

Imos supor que eu fose terrorista. Nunha das reunións cos meus colegas, proporíalles: Para atacar as bases desta sociedade que odiamos, busquemos un escenario onde sexa fácil cometer un atentado a un enorme buque transporte de combustible, ou de substancias químicas, ou de gas e á súa planta de apoio, ou mellor aínda, aos dous ao mesmo tempo. Un porto que teña unha entrada angosta por unha canle facilmente accesible desde terra, no que os grandes buques só poidan entrar coa marea alta, que se atope situado moi preto de núcleos densos de poboación, para que se produzan máis danos materiais, humanos e ecolóxicos e que, ademais, de paso carguémonos unha importante base naval, neutralizando aos estaleiros de apoio, o arsenal e todos os buques militares....

Agora imos supor que eu fose un político sen moitos escrúpulos: Nunha das reunións cos meus colegas, ao tempo de degustar unhas exquisitas ameixas, desas que xa van quedando menos na ría de Ferrol, proporíalles: Imos apoiar un proxecto sen ter en conta os intereses dos cidadáns (cantos postos de traballo creáronse?), a modificar unha solución intelixente tomada anos atrás (o porto exterior pensouse, precisamente, para situar á planta de gas), a cargamos o atractivo turístico dunha fermosa ría, a debilitar a súa candidatura a Patrimonio da Humanidade, a pór en serio perigo as vidas dos cidadáns que nos votan, a non cumprir as normativas de distancias de seguridade nin de impacto ambiental; a construír unha autoría con diñeiro público que termine, vaia casualidade, na planta de gas. Ademais, existe a posibilidade de cargamos máis aínda a vida mariña e os cultivos de ameixa e outros bivalvos... que tamén os crían noutros lugares de maior interese para o noso partido.

En ambos os casos as respostas son coincidentes e, se se consegue o segundo suposto, facilítase enormemente o labor dos "pobres" terroristas.

Se pasamos das suposicións aos feitos sucede que en Mugardos nos instalaron unha planta de gas, en casa.

Entre as moitas formas de actuar do terrorismo marítimo pódense de enumerar: O ataque en alta mar a barcos que transporten mercancías vitais; a voadura en augas interiores ou no peirao de mercantes especialmente vulnerables; o ataque en porto a grandes buques con cargas perigosas, ben desde o aire utilizando aeronaves pequenas cargadas de explosivos, ben mediante ataques submarinos por mergulladores ou equipos de demolición suicidas, utilizando minas adhesivas. Estas ha posibilidades están contempladas nos manuais interceptados aos terroristas. Afundir un barco mercante capturado previamente, bloqueando unha canle estratéxica é unha das moitas continxencias posibles. Outra é un ataque desde terra con foguetes. Tampouco fai foi falta ter moita imaxinación para pensar que podería pasar se uns terroristas secuestran un buque transporte de materias química ou de gas e fano voar nas proximidades dunha cidade da costa.

As instalacións de LNG situadas na costa tamén poden atacar desde terra por medio de camións bomba con similares desastrosas consecuencias.

Os ataques de piratería multiplicáronse nos últimos anos especialmente en lndonesia Curiosamente a rede de Al Qaeda, comprou un número considerable de buques creando a primeira, forza naval terrorista da historia. Os buques están rexistrados con bandeiras de conveniencia dea Iemen ou Somalia. É lóxico que recorde aquí que unha das accións máis claras de antiterrorismo naval foi a interceptación por unha fragata española, nunha impecable e brillante acción, do buque norcoreano Sosan levando mísiles a Iemen en decembro de 2002. Unha excitante historia de piratas que nos retrotrae ás novelas de Emilio Salgari da nosa infancia, coa diferenza de que non era ficción imaxinada por un escritor, senón a crúa realidade dos tempos que corren. O final foi que ao barco autorizóuselle a seguir a súa viaxe pois se trataba de dous países soberanos e, xa que logo, suponse que respectables. O negocio é o negocio.

Que sucedería en caso dun ataque? As características do gas natural licuado (LNG) e a súa volatilidade ofrecen, nesta desgraciada era do terrorismo, moitas oportunidades de atentados a infraestruturas de apoio vulnerables que estean emprazadas preto de núcleos urbanos.

Segundo técnicos respectables un ataque dun terrorista cun bote bomba sobre un gasero pode facer que a metade da carga de LNG se escápe e se incéndie. En 3 minutos o lume pódese estender a uns mil metros do buque. Nun caso así non hai nada que se poida facer, non hai tempo de evacuar á xente ou de apagar o lume. Os estudos afirman que os maiores efectos terán lugar ata os 500 metros. A radiación térmica alcanzará os 1.500 metros e pode incendiar miles de fogares. e estes estudos son os que impuxeron as actuais medidas de seguridade que fixan un mínimo de 2 a 3 km de distancia aos núcleos de poboación. En todo caso os informes máis conservadores, é dicir, os das propias compañías que varren loxicamente para casa, sinalan como distancia mínima de seguridade unha milla (1.850) metros.

Como se dicía no informe do Estado Maior da Zona Maritima do Cantábrico de Agosto de 1999, as distancias ao centro urbano eran de 1.200 metros, ao centro 1.600, a Mugardos 900 e ao propio Arsenal 1.000 metros. Ese informe foi elaborado co soporte técnico proporcionado polo Arsenal, naquel momento baixo o meu mando. Os informes negativos da Armada non prosperaron pois había unha firme decisión de .levar adiante o proxecto.

Non deixa de ser curioso que un dos socios da planta de gas de Mugardos, ENDESA, estea construíndo unha planta en Livorno (Italia) 20 km mar dentro e presuma da súa tecnoloxía como clave do que representará o futuro dos proxectos de regasificación mundiais. Este feito fai que á burla sómese o escarnio, cando xa estaba previsto que a planta situásese nos terreos do porto exterior en Caneliñas. Acaba de chegarme a esperanzadora noticia de que o goberno italiano acaba de suspender o decreto de aprobación da planta de gas licuado de Brindisi por non cumprir a lei italiana nin a europea.

Distintos organismos oficiais recoñeceron o perigo da planta, e que é previsible que se produzan perdas humanas en caso dun accidente cuxa repercusión económica sería alta. As distancias de seguridade non se respectaron e a saída do buque, nunha urxencia, polos seus propios medídevos é imposible. As persoas e organismos públicos que tiñan que haberse manifestado no seu momento, inhibíronse.

No seu favor poderíase dicir que o que non sabe é como o que non ve. Naquel momento os cidadáns e poida que algúns políticos, quizais non soubesen, pero os técnicos si sabían e os que tomaron as decisións tamén sabían. E agora si sabe que o lugar adecuado desta e bomba potencial é o porto exterior de onde nunca se debeu desvincular. Se aos galegos sóbranos diñeiro para pagar cinco veces máis que o seu orzamento orixinal por unha Cidade da Cultura de dubidosa funcionalidade, ben podiamos aspirar a que un sopro de xuízo nos nosos dirixentes faga inexorable o traslado futuro da planta.
______________